Elisenda Bou-Balust, fundadora de Vilynx analiza contido visual mediante Intelixencia Artificial

 

Elisenda Bou-Balust é especialista en intelixencia artificial e sistemas de aprendizaxe autónoma. Enxeñeira de Telecomunicacións (UPC), Electrónica (ULPGC) e Doutora (UPC-MIT), fundou varias startups no ámbito da intelixencia artificial aplicada, entre elas Vilynx. Colaborou coa NASA e MIT no campo da IA aplicada a satélites, ademais foi galardoada co prestixioso premio Novo Emprendedor (2018) e recentemente co Premio Fundación Princesa Xirona na categoría de Empresa. Actualmente lidera Media Knowledge en Apple.

A NASA, o MIT e Apple forman parte da túa impactante traxectoria que pasou por cofundar Vilynx, pioneira startup de Intelixencia Artificial Como foi o camiño ata converterche en referente internacional no ámbito tecnolóxico?

Sempre fun unha apaixonada da ciencia e a tecnoloxía, e tiven a sorte de atoparme ao longo da miña carreira a moitísimas persoas que non só lles apaixonaba o mesmo que a min, senón que crían en dar oportunidades, en permitir crecer ás persoas, en conseguir o mellor dos demais. O meu camiño non fose posible sen todas esas persoas que me brindaron oportunidades e retos, e que creron en min. Ás veces cando empezamos a carreira expómonos moitísimo que é aquilo que queremos facer, en que especializarnos, que problemas resolver… quizais deberiamos prestar tamén atención a con quen facelo, que compañeiros acompañarannos nesta viaxe. Creo que a miña maior sorte foi poder rodearme de persoas que crían en min, e o meu maior acerto foi crer eu tamén nas persoas que viñan detrás, nas novas xeracións. Como afrontas o reto de visualizar a tecnoloxía do futuro e o feito de que esta poida chegar a millóns de persoas? Creo na tecnoloxía como “medio” non como un fin en si mesmo. A tecnoloxía para min é unha ferramenta que nos permite axudar a moita xente. Creo que a tecnoloxía será clave para resolver os grandes retos que temos como sociedade: desde o cambio climático, a crise enerxética, a saúde… cada día vemos máis a tecnoloxía ao servizo da sociedade e é un privilexio poder presenciar esta evolución.

Compaxinas tamén labor docente como profesora de posgrao en Intelixencia artificial con Deep Learning na UPC Crees que cada vez máis mozas interésanse por seguir carreiras STEAM?

Aínda que a priori podería parecer que si, non é certo que cada vez haxa máis mozas que se matriculen en carreiras STEM, de feito, hai anos que ata está a baixar ese número. Sabemos xa que o futuro é STEM, e hai estudos da OCDE que nos confirman que máis do 80% dos traballos do futuro terá que ver con estas carreiras dunha forma ou outra, pero a porcentaxe de mozas nestas carreiras é só do 30%. Iso significa que como sociedade imos perder por partida dobre: primeiro, porque non teremos suficientes novos formados para os postos de traballo que chegarán, e segundo porque nos estaremos perdendo todo o talento e diversidade que estas mulleres poden traer á mesa. Se o futuro vai ser tecnolóxico, necesitamos a maior diversidade posible nos equipos que constrúan esa tecnoloxía, para que a tecnoloxía que cremos sexa tamén diversa.

A Intelixencia Artificial pode axudarnos a pechar o gap tecnolóxico e evitar que se alargue. Desde a túa experiencia Que impacto real está a ter isto actualmente?

En realidade, a Intelixencia Artificial xa fai moito que se fixo un oco nas nosas vidas, e o mellor de todo é que case non nos demos conta. O progreso tecnolóxico ás veces pode carrexar máis complexidade para o usuario. A IA o que nos permite é facer esa tecnoloxía máis humana e máis sinxela, “humanizándoa”, para non deixar a ninguén atrás. Por exemplo: os sistemas de navegación por GPS dos coches son usados por xente de todas as idades. Por que? pois porque usan unha interface “natural” para nós, é un comando de voz. Iso achega moitísimo o uso da tecnoloxía.

Espérase que, dentro de dez anos, o 80% dos postos de traballo estarán relacionados coas STEAM Como debería cambiar a educación en España desde idades temperás para que ninguén quede atrás?

Creo que entendemos que STEAM é importante, e os mozos teñen -polo mero feito de nacer na era dixital- moita máis facilidade xa con todos os dispositivos tecnolóxicos. Deberiamos ensinarlles tamén a que vexan como a tecnoloxía pode axudarlles a resolver retos, desde idades moi temperás. Quizais fai falta empoderarles máis no uso das tecnoloxías, deixarlles “trastear” cos dispositivos, probar cousas, e resolver retos con ela. Vimos algúns proxectos que están a funcionar moi ben, como o Technovation Challenge e a FirstLegoLeague.

Unha metodoloxía do MIT que tamén tivo moi bos resultados en carreiras técnicas é a CDIO (Conceive, Design, Implement and Operate), onde se anima aos estudantes para concibir, deseñar, implementar e operar un proxecto. Quizais poderiamos levar este tipo de iniciativas a idades máis temperás, dando liberdade aos alumnos para resolver os seus propios problemas.

Como muller emprendedora, como crees que cambiará o mundo da tecnoloxía e o emprendemento se houbese máis mulleres nel? Creo que a tecnoloxía do futuro terá a forma que os equipos que a constrúan decidan darlle. Por iso necesitamos equipos moito máis diversos en tecnoloxía, non só diversidade de xénero. E o mesmo penso das empresas. Canto máis diversos sexan os equipos que as compoñen, máis diverso será o problema que resolvan e en consecuencia terán a oportunidade de impactar a máis xente. Se tiveses que destacar a unha muller, ou mulleres, que influíron na túa vida de maneira especial, de quen nos falarías? Sempre da miña nai. A miña nai (pintora, apaixonada da vida e o seu traballo) foi o meu referente tanto no persoal como no profesional. Educounos ao meu irmán e ao meu para ser felices, inculcounos valores para que tentásemos sempre deixar o mundo mellor do que nolo atopamos, e ensinounos a resiliencia, a crer naquilo que nos propuxésemos. Eu sempre aspiro a ser como ela.

Gustaríanos que nos deixases un consello para as nenas e mulleres que están a ler esta entrevista e queren dedicarse a carreiras STEM ou emprender no sector tecnolóxico ou científico.

Eu diríalles que non se asusten e que non vexan a tecnoloxía como un fin, senón como unha ferramenta que lles axudará logo a resolver os retos que se propoñan.

Tamén que non se deixen enganar polo estereotipo de muller enxeñeira ou científica, que ás veces nos pintan como “bichos raros” ou con poucos amigos.. e non é así!